Dvorak: Cello Concerto, Silent Woods, Serenade - CD (5028421956961)

Antonin Dvoraìk (1841-1904) was een groot synthesist, die op ingenieuze wijze schijnbaar ongerijmde stromingen combineerde: volksmuziek (zowel Tsjechisch als Amerikaans) met verfijnde klassieke vormen, romantische extroversie met instrumentale soberheid en nationaal Tsjechisch karakter met wereldwijde aantrekkingskracht. De drie composities op deze cd ontstonden alle op keerpunten in Dvoráks leven, toen radicale veranderingen in zijn situatie van invloed waren op zijn creatieve carrière. Zijn Serenade voor strijkers werd gecomponeerd in 1875, hetzelfde jaar waarin de verarmde musicus bijna van de ene op de andere dag een succesvol componist werd, nadat de uitgever Simrock van Dvoráks Moravische Duetten een ware bestseller had gemaakt, nadat hij op aanbeveling van Johannes Brahms met hem had willen samenwerken. Elk van de vijf delen van de Serenade is een variatie op de ternaire (A-B-A) vorm. De vindingrijkheid waarmee Dvorák nieuwe manieren verzint om van het middendeel terug te keren naar het openingsmotief en de begintoonaard is verbluffend. Silent Woods heeft veel te maken met Dvoráks verhuizing naar Amerika. Hij was aangenomen om een nieuw Nationaal Conservatorium in New York op te richten en te leiden. Op grond van zijn inmiddels bewezen vaardigheid om Tsjechische volksmuziek te vermengen met grootschalige klassieke vormen werd gehoopt dat hij in zijn nieuwe functie hetzelfde zou doen met Amerikaanse volksmuziek. De Tsjechische transplantatie vond inderdaad snel zijn draai en begon met het creëren van een nieuwe traditie van Amerikaanse nationale muziek op de hoogste artistieke basis. In 1892, voordat hij naar de VS vertrok, gaf Dvorák een soort afscheidstournee langs Tsjechische steden, waarbij hij de celloversie van Silent Woods schreef voor uitvoering tijdens deze recitals. Tien jaar later creëerde Dvorák de hier opgenomen versie voor cello en orkest. Aan het eind van zijn verblijf in New York en bij zijn terugkeer naar Bohemen, was Dvorák vooral gefocust op het schrijven van zijn Celloconcert. Aanvankelijk dacht hij dat de cello ongeschikt was voor concertante muziek, maar hij veranderde van mening toen hij een concerto hoorde van de Amerikaanse virtuoos en componist Victor Herbert, en Dvoráks meesterwerk kreeg zijn definitieve vorm in 1895. Onenigheid over wijzigingen die werden voorgesteld door de beoogde eerste solist van het werk leidde ertoe dat de première werd uitgesteld tot een uitvoering in Londen door Leo Stern in 1896. Tegenwoordig wordt geen enkele andere concertante compositie voor cello en orkest vaker uitgevoerd op het internationale toneel. Overige informatie: - Opgenomen in januari en april 2021 in Pardubice, Tsjechië - Boekje in het Engels bevat aantekeningen over de werken van de eminente Tsjechische componist Lukáš Hurník, samen met biografieën van de solist, het orkest en de dirigent - Petr Nouzovský bespeelt een Georg Rauer cello uit 1921