Naar De Haaien

HOE GEVAARLIJK KAN EEN ROMAN ZIJN? Naar de haaien is een roman die op grootse wijze de verzenuwde periode tussen de beurscrash van 1929 en de definitieve machtsovername van de nazis in 1933 vastlegt. In deze jaren van armoede en gebrek doolt de werkloze Fabian door Berlijn, een stad die zich zowel op politiek als erotisch vlak in een crisissituatie bevindt. Het boek werd in 1931 in Duitsland verkort, gecensureerd en onder een andere titel op de markt gebracht (Fabian: het verhaal van een moralist), om twee jaar later op de brandstapel te belanden: de nazis achtten ook de gemuilkorfde editie obsceen, decadent en getuigen van een gedegenereerde geest. Na ruim tachtig jaar is nu voor het eerst de roman te lezen zoals Kästner die bedoeld heeft. Erich Kästner (1899-1974) was schrijver en dichter en brak internationaal door met zijn veelgeprezen kinderboek Emiel en zijn detectives, dat in meer dan 50 landen vertaald is en waarvan alleen al in Duitsland 2 miljoen exemplaren werden verkocht. `Crisis is het sleutelwoord in Naar de haaien, want de crisis van de hoofdpersoon weerspiegelt die van de wereldeconomie en het oude Europa. Juist dat maakt Kästners roman anno 2014 tot een verbluffend actueel boek Pieter Steinz `Afschuw en spot, iets wat de boekverbranders, ambtenaren en achtelozen uit dit tijdperk onbegrijpelijk vonden. De manier waarop Kästner zijn walging en minachting verwoordt is zeldzaam in de Duitse literatuur Der Spiegel