Röntgen: Orchestral, Choral & Chamber Music - CD (5028421961040)

Een laat-romantische Symfonie, Serenade, motetten en kamermuziek van de componist en leraar die het Nederlandse muziekleven meer dan een halve eeuw van energie voorzag. In februari 1896 beschreef Clara Schumann Julius Röntgen in een brief aan Johannes Brahms: 'sHij is een kind gebleven, zo onschuldig, zuiver, open, enthousiast... Maar we kunnen en moeten hem zeker serieus nemen.'s Brahms was het daar zeker mee eens, en stal van de jongere componist een thema uit de Serenade waarmee deze compilatie opent, voor gebruik in zijn eigen Tweede Symfonie; toen Röntgen hem daarop wees, kreeg hij een zeldzame verontschuldiging van Brahms. Röntgen, geboren in 1855, groeide op in Leipzig als zoon van de leider van het Gewandhaus-orkest. Als jongen ontmoette hij Liszt, die al muziek had gecomponeerd voor o.a. Joseph Joachim. Zijn verhuizing naar Amsterdam in 1877 gaf het startsein voor een veelzijdige carrière als pianist, dirigent en leraar, die productief bleef componeren in alle klassieke genres. Hij raakte bevriend met Grieg, die een bundel Lyrische stukken aan hem opdroeg, en in veel van zijn eigen werk worden Oostenrijks-Duitse vormen op overtuigende wijze verbonden met een frisse, Scandinavisch aandoende eenvoud van expressie. Dit portret van Röntgen bestrijkt zijn gehele oeuvre, van de Serenade uit 1876 tot een van de symfonieën die hij op late leeftijd schreef, een eendelige vorm gecomponeerd in 1930 met een sopraanzang. Een jeugdige en vrolijke Vioolsonate uit 1879 werd gecomponeerd voor de violiste Amanda Maier, die spoedig zijn eerste vrouw zou worden; de opgewekte stemming wordt gedeeld door het Thema en Variaties voor twee piano's uit het jaar daarvoor. De Cellosonate Op.56 is opgedragen aan de nagedachtenis van een vriend en bewerkt het slotkoor van Bachs Matthäus-Passion. Zijn Zesde Pianotrio Op.50 opent in hoog Brahmsiaanse stijl met een hartstochtelijke hoofdmelodie en een teder langzaam deel. Een trio van motetten dateert uit de jaren 1920 en bevat enkele van zijn meest gedurfde harmonieën, voordat de Symfonie een ader van pastorale contemplatie treft die verwant is aan de Sinfonia Espansiva van Nielsen, met wie hij ook bevriend was geraakt.