The Soul Of Things - CD (0885470016863)

"2020 was een lente-schoonmaak jaar. Opgesloten in ons eigen huis, gewapend met bezem en vuilniszakken, kregen velen van ons eindelijk de tijd voor die langverwachte schoonmaakbeurt in huis: de kast opruimen, die wiebelige plank repareren, de tuin aanpakken en allerlei opgestapelde spullen weggooien. Voor sommige nostalgische zielen is opruimen een verloren zaak - het wordt gewoon onmogelijk om dingen weg te gooien, ongeacht hun nut, omdat ze doordrongen zijn van betekenis. ""Dan is er ook nog dit krukje, dat, toegegeven, nogal lelijk is en ook niet echt comfortabel. Het is op de een of andere manier blijven staan, hoewel het niet in de omgeving past,"" zegt de Duitse pianist Clemens Christian Poetzsch, ""Het herinnert me aan het verleden en toch wordt het ook voortdurend gebruikt."" Poetzsch is er misschien niet aan toegekomen om zijn huis in 2020 leeg te halen, maar hij heeft wel een nieuw album geschreven dat volledig is gebaseerd op precies die voorwerpen die hij nooit kon weggooien. The Soul of Things - een fusie van solo piano, harp, cello en elektronica - haalt inspiratie uit het alledaagse. Het album zelf kan worden beschouwd als een ode aan de gewone dingen - een bijzonder goede vulpen, een oude radio-ontvanger - die op de een of andere manier, juist door hun vertrouwdheid, buitengewoon voor ons worden. ""Er zijn veel onverklaarbare dingen in verband met deze voorwerpen en hun betekenis voor jou. Er zit een zekere magie in,"" zegt Poetzsch. De dertien tracks waaruit The Soul of Things bestaat, zijn vernoemd naar deze banale voorwerpen en proberen in hun muzikaliteit de persoonlijkheid en de ziel van deze artefacten over te brengen. Neem bijvoorbeeld het stuk 'sIndigo Feder's (vulpen), een zacht pianodeuntje dat in zijn wisselende tempo doet denken aan de handeling van het schrijven of krabbelen: ""Deze pen is een stukje vakmanschap - hij schrijft rond, hij voelt zacht aan. Het stuk moet vloeien, soms langzamer, soms sneller zoals het opschrijven van gedachten in real time,"" legt Poetzsch uit. Net als de pen, krijgt Poetzsch's klok een eigen leven in de track 'sZiffernblaetter's. ""Dit is een oud horloge dat er heel mooi uitziet, maar eigenlijk niet meer werkt. Het tikt hoe het wil. Het stuk springt ook heen en weer met de beat, het klinkt bijna alsof het de draak met zichzelf steekt,"" zegt Poetzsch die de oude tijdwaarnemer een nobel karakter gaf door twee vleugelinstrumenten - harp en piano - op de track te combineren. The Soul of Things zit vol met expressiviteit en levendigheid. Genoeg om levenloze dingen te bezielen. De soul van het nummer is vooral te danken aan Poetzsch's diepe vertrouwdheid met de piano, zijn medium van expressie sinds hij een jonge jongen was. Ondanks het feit dat hij in de loop der jaren muzikaal volwassen is geworden, geeft hij nog steeds de voorkeur aan componeren op een piano uit zijn kindertijd, het DDR-tijdperk, boven nieuwe, chique alternatieven: ""Het is een behoorlijk instabiele piano, de stemmer moet heel vaak komen. Ik had waarschijnlijk een nieuwe kunnen kopen met het geld, maar omdat ik er mijn eerste noten op speelde, heb ik er een heel sterke band mee en dat maakt het voor mij heel gemakkelijk om creatief te zijn,"" legt hij uit. Deze kennismaking en intimiteit met de piano is voelbaar in het gemak waarmee Poetzsch zich in zijn muziek overgeeft aan improvisatie. Die intimiteit is trouwens in elk stuk van The Soul of Things merkbaar, alsof Poetzsch met elk voorwerp een gesprek voert met een oude vriend: ""Ik was vooral geïnteresseerd in de voorwerpen die je regelmatig gebruikt en die deel uitmaken van het dagelijks leven. Voorwerpen die je niet zou weggeven. Die je graag om je heen hebt, die je graag aanraakt."" Ondanks het gevoel van vertrouwdheid dat zo aanwezig is in het album, was Poetzsch niet bang om uit zijn comfortzone te stappen voor The Soul of Things. Zijn benadering van experimenteren is om er gewoon in te duiken en te zien wat werkt, om te ontdekken door vallen en opstaan. Naast piano, harp en cello bevat het album bijvoorbeeld elektronische apparatuur waarvan Poetzsch toegeeft dat hij die in het verleden ""wantrouwde"". Het komt terug op vrijheid - om te creëren zonder grenzen, en om vooringenomen ideeën over genres en instrumenten te laten varen. In de track 'sApparat's, gebaseerd op zijn oude radio-ontvanger, gebruikt hij synthesizers om de friemelige frequenties van het apparaat over te brengen. Tegelijkertijd zorgt de combinatie van dit sterke elektronische element met een melancholische cellomelodie voor nostalgie in de track: ""Als ik naar mijn oude radio kijk, zie ik hoe snel de tijd vliegt. Vijfentwintig jaar geleden was het een ongelooflijk apparaat, vandaag is het bijna nutteloos,"" legt Poetzsch uit. The Soul of Things bouwt verder op de ontdekkingen van Clemens Christian Poetszch met zijn vorige soloalbum Remember Tomorrow - weg van de stugge wereld van klassiek harmonische taal naar iets meer eigentijds, meer individueel. De nummers op het album staan als op zichzelf staande werelden met hun eigen logica en taal. Opgezet als een album over onderwerpen, vertelt het in feite boekdelen over de relaties en verhalen achter en meestal verborgen van het alledaagse leven. Het kunstwerk, een installatie, ontworpen door de Litouwse conceptkunstenares Jolita Vaitkute, vertelt het verhaal van deze alledaagse voorwerpen, die symbolen en standbeelden worden die een wereld vertegenwoordigen die in feite onzichtbaar is. Muziek wordt het middel om herinneringen en fragmenten van herinneringen op te wekken, en The Soul of Things is een poging om dit alles te begrijpen, om de kloof tussen de fysieke en de metafysische wereld te overbruggen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Poetzsch het toch niet kan opbrengen om die oude bank weg te gooien."