De Fatale Weg - Verbum Holocaust Bibliotheek

Veertig jaar na de oorlog vond Evelien van Leeuwen-van Straaten de ruimte om haar herinneringen weloverwogen op papier te zetten en zo een monument op te richten voor haar vermoorde vader Anton van Straaten, broer Jules en zus Fanny. Ze waren anoniem vermoord. De vergetelheid had zich ontfermd over hun nagedachtenis. Dat wilde zij herstellen. Daar is zij in geslaagd, in haar zo typerende sobere en ingetogen stijl. Ook de uitstoting tijdens de bezetting van de Joodse medeburgers uit de maatschappij, die in feite nog enige tijd doorging na de bevrijding, geeft ze pijnlijk duidelijk, maar zonder onvertogen woord, weer. 'Miljoenen lotgenoten zijn gestorven, volgens een boosaardig plan de dood ingejaagd, jij bent blijven leven en je moet je best doen het bestaan weer op te vatten waar je was gebleven. Maar intussen ben je ouder geworden, door je ervaringen geen drie jaar zoals de tijdrekening je leert, maar wel honderd jaar. Dat is de reden dat ik geen mensen meer wil zien, hen niet, die mij dat alles hebben aangedaan, maar ook niet die anderen die wel lief zijn en er ook niets aan kunnen doen dat alles zo is gelopen, maar die nu toch, ondanks hun nabijheid, zo verschrikkelijk ver weg zijn en juist door hun medelijden voor mij zo onverdraaglijk. Alleen moeder met wie ik de oorlog ben doorgekomen, met wie ik heb overleefd, haar zal ik niet in de steek laten. Nee, voor haar zal ik zorgen zolang ze nog leeft.' (fragment uit: Terugkeer) In De fatale weg zijn alle geschriften van Evelien van Leeuwen gebundeld, waaronder het bekende en geroemde Klein in memoriam over haar gevangenschap in Bergen-Belsen en het Verloren Transport naar Tröbitz aan het einde van de oorlog.