De Parelduiker 2021/4

De hand van Oscar Jespers in Bezette stad Precies 100 jaar geleden verscheen het modernistische meesterwerk Bezette stad van Paul van Ostaijen gevierd. Maar zijn goede vriend Oscar Jespers bepaalde in sterke mate het gezicht van de bundel. Jespers maakte het boek tot eenheid, zegt kunsthistorica en neerlandica José Boyens. 'Bezette stad is interessanter vanwege de vernieuwende visuele vorm dan om de gedichten.' Slijpen aan een ruwe steen: Hellema en de oorlog In de jaren tachtig maakten Hellema's verhalen over zijn ervaringen in de Duitse concentratiekampen grote indruk. In zijn 100ste geboortejaar dook Rob Luckerhof in diens archief van de vrijwel vergeten schrijver. Hij laat zien hoe Hellema's eerste literaire ambities strandden en hoe hij na de oorlog de band met het normale leven wist te herstellen. Uitgeverij Contact en het handschrift van Wij slaven van Suriname Henna Goudzand Nahar ging op zoek naar het manuscript van Wij slaven van Suriname van Anton de Kom, dat als verloren gegaan te boek staat. Haar eerste stop was een vraaggesprek met de zoon van Contact-uitgever Chris Blom, die het boek in 1934 uitgaf. Louis Lehmanns ongepubliceerde roman Everard en Eliana De dichter L.Th. Lehmann publiceerde ook twee romans, De Pauwenhoedster (1955) en Tussen Medemblik en Hippolytishoef (1964). Maar het begin jaren veertig geschreven Everard en Eliana werpt nieuw licht op Lehmanns leven en schrijverschap, alsook boeiende inkijkjes in het literaire leven van destijds.