Schubert: 4 Sonatas For Violin & Piano - CD (5028421964232)

Sprankelende nieuwe uitvoeringen van Schuberts viool- en pianomuziek door twee kopstukken uit de Finse instrumentenscène. De Bulgaarse violiste Zefira Valova studeerde af aan de Nationale Muziekacademie van haar geboortestad Sofia, Bulgarije, alvorens zich te specialiseren in barokvioolstudies bij Lucy van Dael. Hoewel ze nog steeds in haar thuisland woont en het enige jaarlijkse festival voor oude muziek in Bulgarije heeft opgericht (Sofia Baroque Arts Festival), is ze een veelgevraagd soliste en gastleider van het Helsinki Baroque Orchestra onder leiding van diens oprichter-directeur Aapo Häkkinen, die voor deze gelegenheid het podium van de dirigent verruilt voor een plaats op een zachte, plangent klinkende fortepiano uit 1820 van Weense makelij - ideaal voor het repertoire dat voor ons ligt. Samen vormen ze een levendig en sympathiek partnerschap, dat is geïnspireerd door het spelen van deze jeugdige werken in concert. Franz Schubert (1797-1828) was pas 19 jaar oud toen hij in het voorjaar van 1816 een trio sonates schreef, maar hij had al vier symfonieën op zijn naam staan, alsmede meesterwerken uit het lied zoals Gretchen am Spinnrade en Erlkönig. Zoals zoveel van zijn muziek werden ze pas na zijn dood gepubliceerd, toen ze zowel een misleidend opusnummer (Op.137) als zelfs een titel kregen, want de verkleinwoordelijke 'sonatina's nomenclatuur getuigt van weinig respect voor zowel de omvang van Schuberts verbeelding als voor zijn omgang met de vorm. Op technisch niveau ligt het trio stukken binnen het bereik van amateurspelers van beide instrumenten, hoewel veeleisender voor de pianist. Dit relatieve gemak van uitvoering hoeft niet de verrukkelijke melodieën van het tweede werk in de verzameling, D385, of zijn diep gevoelde harmonieën, die culmineren in een elegische finale, te verdoezelen. Ter vergelijking: D384 is een werk met een sprankelend goed humeur, melodisch doet het denken aan Mozart, en gezegend met een schijnbaar moeiteloze charme. Gegoten in de turbulente Erlkönig toonaard van G mineur, richt D408 het oor van de luisteraar in de richting van Beethoven, hoewel de beknopte openingsmelodie duidelijk de stem van Schubert spreekt. Deze drie 'sonatina's's worden echter enigszins overschaduwd door de Sonate D574 uit de zomer van het volgende jaar, 1817, die behoort tot de meest geïnspireerde producties van zelfs Schuberts wonderbaarlijke jeugd. Terwijl grote violisten als Josef Suk en Arthur Grumiaux zich ooit over deze werken hebben ontfermd, zijn ze de laatste jaren relatief verwaarloosd, waardoor deze nieuwe opname met de instrumenten en technieken van Schuberts tijd des te meer welkom is. - Van maart 1816 tot augustus 1817 componeerde Franz Schubert vier vioolsonates. Alle vier werden na de dood van de componist gepubliceerd: de eerste drie, D384, 385 en 408, als Sonatina's in 1836 (Op. posth. 137), en de laatste, D574, als Duo in 1851 (Op. posth. 162). De sonates ademen een intieme sfeer, die geen virtuoze bravoure vergt van hun vertolkers, maar altijd het stempel dragen van het genie van de componist, zijn unieke gave voor melodie en harmonie. - De Bulgaarse violiste Zefira Falova specialiseerde zich in barokviool bij Lucy van Dael. Gedurende 7 opeenvolgende seizoenen was zij concertmeester van het European Union Baroque Orchestra, onder leiding van Lars Ulrik Mortensen, Ton Koopman, Roy Goodman en Petra Müllejans. Van 2011 tot 2015 trad ze op als soliste en concertmeester van Il Pomo d'sOro, Les Ambassadeurs, en als orkestlid werkte ze samen met Orchestra of the Age of Enlightment, Chambre Philharmonique, B'sRock, Les Musiciens de Saint-Julien en Cordevento. - De Finse toetsenist Aapo Häkkinen studeerde in Helsinki. Hij had ook het geluk te genieten van de genereuze begeleiding en aanmoediging van Gustav Leonhardt. Hij ontwikkelde een succesvolle carrière als klavecinist en dirigent, en is artistiek directeur van het Helsinki Baroque Orchestra.